Każdy lekkoatleta i biegacz dość często spędza czas na zastanawianiu się, jak szybko biega człowiek. To kluczowe pytanie, które ma nie tylko aspekt sportowy, ale także naukowy i zdrowotny. Dowiedzenie się, z jaką prędkością możemy biegać, pomaga nam zrozumieć nasze możliwości, ale także ustanowić zdrowe i bezpieczne granice naszej aktywności fizycznej.
Jak szybko biega przeciętny człowiek?
Z jaką prędkością biega człowiek jest zmienną indywidualną. Prędkość ta zależy od wielu czynników, takich jak kondycja fizyczna, wiek, płeć czy genetyka. Średnia prędkość biegowa u osób dorosłych wynosi około 10-15 km/h, jednak profesjonalni sprinterzy, tacy jak Usain Bolt, osiągają prędkości rzędu 37,5 km/h. Z drugiej strony, niektóre osoby starsze może biec z prędkością zaledwie 5 km/h i nadal uznawać to za zdrowe tempo dla swojego ciała.
Nasza prędkość biegowa jest zatem wynikiem kombinacji naszych genów i stylu życia, a także tego, jak trenujemy i dbamy o nasze ciało.
Uwarunkowania genetyczne a prędkość biegowa
Choć prędkość biegu jest mocno związana z genetyką, to jednak nie jest jedyny czynnik, który wpływa na naszą prędkość. Geny mogą zadecydować o naszych predyspozycjach do osiągnięcia określonej prędkości, jednak nasz styl życia i kondycja fizyczna odgrywają znaczącą rolę.
Między innymi dzięki temu, że geny kontrolują budowę naszych mięśni, wydolność serca, odporność na zmęczenie czy predyspozycje do szybkiego reagowania na bodźce. Geny mają też wpływ na nasze metabolizmy, co przekłada się na naszą zdolność do spalania kalorii podczas biegu.
Wpływ treningu na to, jak szybko biega człowiek
Zdecydowanie jednym z najważniejszych czynników wpływających na prędkość biegu jest trening. Możemy biegać szybciej, jeśli nasze ciało jest dobrze przygotowane do wysiłku, a nasze mięśnie, stawy i organy są w stanie wytrzymać tak intensywne długotrwałe działanie.
Typowym przykładem są tutaj biegacze długodystansowi, którzy mocno pracują nad swoją wydolnością i kondycją, aby móc utrzymać wysokie tempo przez długi okres czasu.
Trening to jednak nie tylko intensywność i wytrzymałość, ale także technika. Prawidłowa technika biegu pozwala nam na efektywne wykorzystanie energii, co przekłada się bezpośrednio na wyższą prędkość.
Czas kontaktu stopy z podłożem, a prędkość biegu człowieka
Minimalizacja czasu kontaktu stopy z podłożem odgrywa ważną rolę w zwiększaniu prędkości biegu. Zasada ta opiera się na biomechanice ruchu, która w dużej mierze decyduje o wydajności biegacza. Każdy krok składa się z fazy kontaktu, kiedy stopa dotyka podłoża, oraz fazy unoszenia, gdy ciało znajduje się w powietrzu. Im krótszy czas, w którym stopa pozostaje na ziemi, tym szybciej zawodnik jest w stanie przebiec dany dystans.
W momencie, gdy stopa dotyka ziemi, biegacz traci część energii kinetycznej, którą jego ciało musi odzyskać w fazie unoszenia. Im krótszy kontakt z podłożem, tym mniejsze straty energii i większa efektywność ruchu. Elitarni biegacze, tacy jak sprinterzy, stosują techniki, które umożliwiają im minimalizowanie kontaktu z ziemią. Dzięki temu mogą dłużej przebywać w fazie unoszenia, co z kolei pozwala im na rozwijanie większych prędkości. Utrzymywanie mniejszego czasu kontaktu wymaga jednak odpowiedniego treningu – zarówno siłowego, jak i technicznego. Kluczowe są tu ćwiczenia, które wzmacniają mięśnie łydek, ud oraz pośladków, a także poprawiają zdolność do szybkiego i efektywnego odbicia od podłoża.
W praktyce można to zaobserwować na przykładzie biegaczy długodystansowych i sprinterów. Chociaż ich technika różni się pod względem intensywności i siły, oba style biegowe mają wspólny cel – jak najkrótszy czas kontaktu stopy z podłożem. W sprincie, gdzie prędkość jest kluczowa, każdy ułamek sekundy spędzony na ziemi może decydować o wyniku. W biegach długodystansowych natomiast, chociaż prędkość nie jest tak ekstremalna, zmniejszenie kontaktu z podłożem nadal ma znaczenie dla oszczędzania energii i poprawy ekonomiki biegu.
Biomechanika biegu – czym jest?
Biomechanika biegu skupia się na dwóch kluczowych aspektach: czasie kontaktu stopy z podłożem i sile odbicia. Czas kontaktu to moment, w którym stopa dotyka ziemi, a im krótszy, tym większa prędkość biegu. Elitarni sprinterzy skracają ten czas do ułamków sekundy, co pozwala im maksymalnie wykorzystać siłę odbicia, czyli energię, jaką generują mięśnie podczas odepchnięcia. Siła odbicia decyduje o tym, jak efektywnie ciało przemieszcza się do przodu, a jej optymalizacja jest kluczowa dla szybszego biegu i lepszej wydajności.
Zasady prawidłowego biegania
Postawa – powinniśmy biegać z wyprostowanymi plecami, unikając garbienia się. W ten sposób zachowujemy prawidłową postawę, która pozwala na efektywne oddychanie.
Odpoczynek – nawet najbardziej wytrawni biegacze muszą znać swoje granice i odpoczywać w miarę potrzeb. Przerwy są niezbędne dla naszego organizmu, aby mógł się zregenerować po intensywnym wysiłku.
Odżywianie i nawodnienie – do biegania potrzebujemy energii, którą dostarczają nam odpowiednie pokarmy i napoje. Prawidłowe nawodnienie to zasada, której nie wolno bagatelizować – bez właściwej ilości wody nasze ciało nie będzie w stanie pracować efektywnie, co bezpośrednio wpłynie na naszą prędkość biegu.
Oczywiście, te zasady są tylko podstawą. Każdy biegacz musi dostosować swoją technikę i styl biegu do swojego ciała i poziomu kondycji. W końcu, jak pokazuje nasza analiza, prędkość biegu człowieka nie zależy wyłącznie od naszej woli, ale także od wielu czynników, nad którymi nie zawsze mamy kontrolę.
Zobacz również:
